Ciąża rozpoczyna się od chwili połączenia komórki rozrodczej żeńskiej, czyli jaja z komórką rozrodczą męską plemnikiem. Ten moment nazywamy zapłodnieniem. Zapłodnienie następuje w jajowodzie. Powstała zygota po 5-6 dniach poprzez ruchy perystaltyczne jajowodu zostaje przesunięta do jamy macicy, gdzie implantuje i może dalej rozwijać się przechodząc poszczególne etapy. Zagnieżdżając się w błonie śluzowej macicy jest w stadium blastocysty. Po pęknięciu pęcherzyka Graffa w jajniku powstało ciałko żółte, które wytwarza hormon progesteron tzw. Opiekuńczy ciąży. Po upływie 4 miesięcy ciąży tę czynność przejmuje łożysko.
Wskutek intensywnych podziałów następuje tworzenie się zróżnicowanych komórek, które tworzą zawiązki narządów. Jest to okres tzw. Organogenezy, trwa to ok. 7 tygodnia ciąży. To najważniejszy okres, który decyduje o jakości przyszłego człowieka. Komórek zewnętrznych tzw. trofoblastu rozwija się łożysko, błony płodowe i pępowina. Trofoblast zagnieżdża się w błonę śluzową macicy i wkrótce całość tworzy jajo płodowe z rozwijającym się płodem w środku otoczonym wodami płodowymi.
Połączenie dziecka przez pępowinę do łożyska i matki. Na granicy łożyska z błoną śluzowa macicy odbywa się wymiana pomiędzy matką, a dzieckiem substancji odżywczych. Wymiana odbywa się na granicy dwóch krwiobiegów: matczynego i płodowego. Tę drogą płód jest odżywiany, natleniony i jednocześnie odprowadzone do krwiobiegu matki zużyte produkty przemiany materii.
Dziecko jest w wodach płodowych (przeciętna ilość do 800-120 ml). Spełnią one następująca role: ułatwiają wykonywanie ruchów, zabezpieczają płód przed urazami, chronią pępowinę, stwarzają dogodne warunki do krążenia pępowinowego, biorą udział w regulowaniu gospodarki wodnej i w pewnym stopniu są źródłem odżywczym.
Ciąża trwa 266 dni 280 dni licząc od daty ostatniej miesiączki, co stanowi 40 tygodni 9 miesięcy kalendarzowych 10 miesięcy księżycowych.
Obliczanie terminu porodu:
• Negelego wg daty ostatniej miesiączki w cyklach 28 dniowych, dodajemy 7 dni i odejmujemy 3 miesiące
- jeżeli cykl jest dłuższy niż 28 dni dodajemy różnicę;
- jeżeli cykl jest krótszy niż 28 dni odejmujemy różnicę.
• Na podstawie ruchów płodu 18-20 tygodni – pierwiastka; 16-20 tygodni - wieloródka;
• Wysokość dna macicy;
• Przy pomocy USG.
Badania w ciąży
• grupa krwi i czynnik Rh
• morfologia co miesiąc
• badanie moczu ogólne
• rozmaz cytologiczny lx
• badanie GO (na rzeżączkę) lx
• odczyn Wasermana WR 2x
• badanie Hbs (antygen wirusa żółtaczki)
• krzywa cukrowa
• USG - decyduje lekarz
• konsultacja internistyczna
• konsultacja stomatologiczna
• na każdej wizycie: RR, waga, ASP (tętno płodu).
Zmiany ogólnoustrojowe:
• Obciążony układ krążenia -zwiększona ilość krwi krążącej (anemia bardzo niebezpieczna dla dziecka)
• Zmiana toru oddychania na przeponowy:
• Układ moczowy narażony na infekcje z powodu utrudnionego odpływu moczu
• Zwolniona perystaltyka jelit, zaparcia, żylaki odbytu
• Żylaki kończyn dolnych: spowodowane uciskiem na naczynia żylne w obrębie miednicy, utrudniony odpływ krwi do kończyn:
• Skurcze łydek, przyczyną obniżony poziom fosforu, magnezu, wapnia lub kwasu foliowego.